بررسی مراحل نازک کاری ساختمان
یکی از مهم ترین مراحل طراحی داخلی ساختمان، مرحله نازک کاری است. اگر مرحله نازک کاری را به درستی انجام ندهید، انتظار این را نداشته باشید که طراحی داخلی ساختمان شما طبق خواسته شما انجام شود.بعد از مرحله سفت کاری، که در آن از استحکام و مقاومت کلی ساختمان اطمینان حاصل می‌کنیم، نوبت به نازک کاری می‌رسد. در واقع به تمامی کارهایی که در راستای محافظت از ساختمان اجرا شده و زیبایی بخشیدن و قابل سکونت شدن آن انجام می‌شود، نازک کاری می‌گویند. در ادامه پس از تعریف کلیِ نازک کاری و تفاوت های مرحله نازک کاری و سفت کاری، مراحل مختلف آن را شرح داده و شما را بیش از پیش با این مرحله از عملیات ساخت و ساز آشنا می‌کنیم.
نازک کاری چیست؟
قرار گرفتن پوشش نهایی بر روی ساختار زیرین و سفت کاریِ ساختمان، و در واقع آخرین کارهای انجام شده در داخل ساختمان که در مقابل چشم هر بیننده قرار می‌گیرد، نازک کاری گفته می شود. مصالح استفاده شده در نازک کاری، مصالحی هستند که دیوارها، سقف‌ها و کف‌ها را می‌پوشانند.
مرحله نازک کاری مرحله ای است که بعد از سفت کاری ساختمان انجام می شود به پوشش ظاهری ساختمان مرتبط می‌شود. این مرحله شامل مراحلی از جمله عایق کاری، سنگ کاری، هرگونه اندودکاری و نقاشی می‌باشد. در برخی از منابع، دیوارکشی را به عنوان بخشی از نازک کاری محسوب می‌کنند، در حالی که بهتر است این مرحله به عنوان بخشی از سفت کاری در نظر گرفته شود.
فرق نازک کاری و سفت کاری
عملیات ساختمان سازی به دو قسمت سفت کاری و نازک کاری تقسیم می شود. سفت کاری، ساختن اسکلت اصلی ساختمان و برخی از اجزای غیر سازه‌ای نظیر فونداسیون، ستون، دیوارهای پارتیشن، تیر و غیره را شامل می‌شود. در صورتی که نازک کاری عملیاتی است که به منظور پوشاندن اجزای ذکر شده در مرحله سفت کاری انجام می‌شود. برخی از فعالیت‌های انجام شده در نازک کاری عبارتند از: نقاشی دیوارها، عایق کاری، سرامیک کاریِ کف، نصب کلید و پریزها، سنگ کاری، برق کاری، نصب درها و پنجره‌ها و اتصال تأسیسات. در برخی منابع نصب و اجرای تأسیسات ساختمان به عنوان یک مرحله مجزا از سفت کاری و نازک کاری مد نظر گرفته شده است، اما در این جا آن را بخشی از نازک کاری در نظر گرفته‌ایم.
با توجه به این که مراحل انجام نازک کاری در اتاق‌ها، اندکی با مراحل انجام این کار در سرویس‌ها و آشپزخانه تفاوت دارد، در این‌جا به صورت جداگانه به هرکدام خواهیم پرداخت و مراحل مختلف آن را شرح می‌دهیم.
نازک کاری در اتاق ها
در ابتدا به مراحل مختلف انجام نازک کاری در اتاق ها و سپس از آن به نازک کاری در سرویس و آشپزخانه می‌پردازیم. در ادامه به توضیح مراحل می پردازیم.
قیر و گونی کشیدن بر روی کف
این اقدام در طبقه همکف انجام می شود تا بدین وسیله از نفوذ رطوبت زمین به درون نازک کاری کف جلوگیری شود. اگر خاک اطراف رطوبت داشته باشد، بر روی کف سیمانی، قیر و گونی به صورت سه لایه اجرا می‌شود. در صورتی که خاک رطوبت طبیعی داشته باشد، انجام یک لایه کافی است. در انجام این مرحله از نازک کاری باید توجه داشته باشیم که هیچ گونه منفذی بر روی کف باقی نماند.
شمشه گیری
یکی از اصلی ترین مراحل قسمت‌های نازک کاری، مرحله شمشه گیری است که بر روی دیوارها قابل اجرا می باشد. دلیل انجام شمشه گیری این است که باید دیوارها مسطح شوند و نباید اعوجاج، باد کردگی یا هم سطح نبودن در آن ها دیده شود.
به منظور انجام این مرحله، نقطه ای را در بالای یک گوشه از هر قسمت ساختمان در نظر می‌گیریم. سپس با استفاده از گچ و ماله یک نقطه صاف در آن قسمت از ساختمان به وجود می‌آوریم. پس از آن با استفاده از شاقول نقطه ی گفته شده را به پایین دیوار ارتباط می‌دهیم.
سپس گوشه دیگری از دیوار را در نظر می‌گیریم و یک نقطه را در آن انتخاب می‌کنیم. پس از آن یک بار دیگر با استفاده از گچ و خاک یک نقطه صاف در آن به وجود می‌آوریم. پس از انجام این کار، ریسمانی بین این دو نقطه می‌کشیم و سپس در فواصل یک متری یا حتی کمتر از یک متر، در زیر ریسمان با استفاده از گچ و سیمان نقاط مسطحی ایجاد می‌کنیم. در مرحله بعد با استفاده از شاقول، نقطه‌های گفته شده را به قسمت پایین دیوار انتقال می‌دهیم. در بخش پایانیِ این قسمت، با به کارگیری یک شمشه صاف، قسمت پشت دو نقطه هم سطحِ گفته شده را با ماسه و سیمان و یا گچ و خاک پر می‌کنیم.
اجرای ملات گچ و خاک
می دانیم که در گچ کاری دیوار، تنها باید لایه روییِ دیوار سفید باشد، چرا که جلوه بیرونی و زیبایی دیوار تنها به لایه بیرونی مربوط است؛ بنابراین به جای این که در لایه های زیرین دیوار از گچ خالص استفاده شود، می‌توانیم از ترکیب گچ و خاک در این قسمت ها استفاده کنیم. با انجام این کار نه تنها هزینه صرف شده برای دیوار کمتر می‌شود، بلکه ملات به کار رفته در آن نیز دیرگیرتر می‌شود. بنابراین قبل از گرفتن ملات، فرصت کافی برای پوشاندن دیوارها در اختیار خواهیم داشت.
برای ساختن ملات مورد استفاده در این قسمت، به خاک رس نیاز داریم. پس از الک کردن خاک رس، با نسبت 50 به 50، آن را با گچ مخلوط می‌کنیم. پس از انجام این کار، آب را به آن‌ها اضافه می‌کنیم و ملات مورد نیاز را می‌سازیم.
سفیدکاری
در انجام این مرحله از ملاتی متفاوت با مرحله قبل استفاده می‌کنیم. ملات این مرحله از گچ خالص درست می‌شود. برای درست کردن این ملات باید پس از الک کردن گچ روی آن آب پاشیده شود تا نرسیدن آب به گچ باعث به وجود آمدن کلوخه در آن نشود. با توجه به اینکه گچ خالص بسیار زودگیرتر از ترکیب گچ و خاک است، ملات لازم برای این مرحله را پس از مخلوط کردن با مقدار کمی آب، به صورت سریع و بدون وقفه بر روی دیوار اجرا می‌کنند. پس از کشیدن این ملات بر روی لایه قبلی، با استفاده از ماله سطح دیوار صاف می‌شود.
کشته کشی
این امکان وجود دارد که قبل از پرداخت سطح به طور کامل، ملات گچ سفت شود و نتوانیم سطح را آن طور که می‌خواهیم صاف کنیم. برای پرداخت کامل، از لایه ای گچ استفاده می‌شود که پس از خشک شدن نیز سخت نمی‌شود؛ این لایه با نام «کشته» شناخته می‌شود. لایه کشته هم از گچ خالص درست می‌شود و به نوعی آخرین لایه گچی است. گچبری و نقاشی بر روی این لایه انجام می‌شود.
رنگ آمیزی یا استفاده از دیوارپوش ها
پس از انجام نازک کاری‌های گفته شده، می‌توانیم دیوار را رنگ کنیم و یا از دیوارپوش‌های متنوع بر روی آن استفاده کنیم.
اجرای موزاییک یا سنگ در کف
موزاییک معمولاً آخرین بخش از نازک کاری کف می‌باشد؛ مگر اینکه بخواهیم بر روی آن از پارکت استفاده کنیم که در این صورت می‌توان از موزاییک ارزان قیمت تر و یا حتی کاشی‌های معمولی و ساده استفاده کرد؛ چرا که پارکت بر روی آن قرار می گیرد و لایه زیرین دیده نمی‌شود.
اجرای قرنیز
قرنیز را می توان بسته به سلیقه، به صورت هم سطح با دیوار و یا بیرون از آن اجرا کرد. از جنس‌های به کار گرفته شده به عنوان قرنیز می‌توان به چوب، ام دی اف، پلاستیک و یا سنگ اشاره کرد. جدا از زیبایی بخشیدن به دیوار، عبور دادن تأسیسات باریک از میان قرنیز و همچنین جلوگیری از نفوذ رطوبت به دیوار نیز برخی دیگر از مزایای قرنیز هستند.
اجرای سقف کاذب
یکی دیگر از مراحل نازک کاری در ساختمان، سقف کاذب است. سقف کاذب در واقع سقف معلقی است که به سقف اصلی آویزان می‌شود و می‌توان تأسیسات را از میان آن عبور داد. در صورت انجام این کار و پس از نصب سقف کاذب، به راحتی می‌توان به تأسیسات عبور داده شده از میان آن، نظیر داکت‌ها و سیم‌ها، دسترسی یافت.